Soğanlı Bitkiler -III (E, biz sana böyle mi tarif ettik?)

Okuyup öğrenme faslı tamamlanınca hemen uygulamaya geçtim. Çiğdem soğanları zaten çoktan bir kesekağıdı içinde buzdolabının sebzeliğindeki yerlerini almıştı. İçlerinden bir tanesi de "ya tutarsa?" mantığıyla su dolu bir şişenin ucunda karanlık odaya yerleşmişti. Sümbül soğanı sormak için bahçe malzemeleri satan her zamanki amcaya uğradım. Daha önce orada çiçek soğanları satıldığını görmüştüm. Sümbül soğanı vardı, evet, ama paketin üzerindeki toz tabakası en az bir iki yıldır orada durduğunu söyler gibiydi. Fakat nergis soğanı buldum. Internet sitelerinde suda yetişebildiğinden söz edilen paperwhite cinsi nergis. Üstelik daha paketin içindeyken uç vermişti bile. Soğanı genel olarak sümbülden daha taze duruyordu. Bir de paketin üzerinde "fragnant" yazmaktaydı. Şansımı nergisle denemeye karar verdim. Parayı öderken amcaya "suda da yetişir mi bunlar?" diye sordum yine de. "Evet, biraz komposta da ekebilirsiniz" diye yanıtladı. Maltalıları az buçuk tanımaya başladığımdan aslında şöyle demek istediğini anlayıverdim: "Ne suyu, neden bahsettiğini bilmiyorum, benim bildiğim biraz komposta ekmen gerekiyor bunu" :D

Nergis soğanlarını alıp eve geldim. Birini su dolu bir bardağın ucuna yerleştirerek karanlık odaya, kalanını paketiyle buzdolabına koydum. Bu sırada tarih 1. Aralık'tı. Şişe ucundaki çiğdem soğanında henüz bir hareketlenme yoktu. Bu arada okuduğum uyarılara kulak asmayıp hem çiğdem, hem de nergis soğanını kök kısmı suya değecek şekilde yerleştirdiğimi itiraf etmeliyim.


Aralık ortasına kadar hem karanlık odadaki soğanları, hem de buzdolabındakileri gelip gidip kontrol edip durdum. Bir hareket yoktu. Üstelik bir süre sonra kökü suya değerek bardakta bekleyen nergis soğanının küflenmeye başladığını farkettim. Söz dinlemezsem böyle olur işte... Soğanı kurtarmak için aklıma gelen tek şey hint defnesi ( tea tree) yağıydı! Bu yağın küflenmeye karşı çok değişik yerlerde kullanıldığını okumuştum. Ama soğana bir zarar verir miydi acaba? Denemeye karar verdim. Bir kaç damla hint defnesi yağını 200 ml. suya ekleyip soğanı bu karışımla silerek küflerinden temizledim. Dersimi almış olduğumdan doğru şekilde (kökler suya değmeden) tekrar bardağa yerleştirdim ve bardağı bu kez buzdolabına koydum. Nergis soğanı böylece kurtarıldı. Şişe ucunda bekleyen çiğdem soğanından ise çoktan ümidi kesmiştim.


Bu arada 19 Aralık günü buzdolabında paketinde bekleyen nergis soğanlarından iki tanesini plastik su şişesinden bozma saksılara uçları dışarıda kalacak şekilde ektim:

Evet, sadece iki hafta beklemişlerdi ama çoktan uç vermiş olduklarından buzdolabında bekletme adımının zaten gereksiz olduğu gibi bir his vardı içimde. (evet, ayrıca sabırsızım)

Ama bir hata yaptım ekerken. Soğanın ilk köklenme aşamasında kendini ve üzerindeki toprağı bir miktar yukarı doğru iteceğini tamamen unutmuşum. 22 Aralık günü soğanlardan birinin hali aşağıdaki gibiydi:

"Kalk gidelim" diyen soğan bundan sonraki bütün aşamalarda (ve nihayet çiçeklenirken) hep diğerinin biraz gerisinde kaldı.

27 Aralık'ta toprağa ekili soğanlarda durum aşağıdaki gibiydi. Sağdakinin ortasında ileride çiçek açacak bölüm şimdiden görünüyor:

Bütün bunlar olup biterken akşam yemeklerinde eşime durum raporu veriyorum bir taraftan. "Bugün soğan aldım", "Soğanları bugün toprağa ektim", "Yakında çiçek açacaklar, ne güzel kokacak" şeklinde. Sonunda dayanamayıp bir akşam dedi ki "İyi de soğan çiçek açmaz ki, açsa da güzel kokmaz ki!". Meğer kendimi teknik terimlere öyle kaptırmışım ki "Soğan, soğan" deyip duruyormuşum, sözkonusu olanın bir nergis soğanı olduğunu belirtmeden :D

Yılbaşına doğru bir akşam, eşimin buzdolabında yer yokluğuna dair şikayetinin de etkisiyle bardaktaki nergis soğanını dışarı çıkardım. Henüz köklenmemişti ve ondan yana biraz ümitsizdim bu yüzden. "Ne olacaksan ol bakalım" dedim kendisine:

Buzdolabından çıktığının hemen ertesi günü (31 Aralık) ise sabah manzara şuydu. Yuppiii! :

02.Ocak günü saksıdaki nergislerden ilki açmaya başladı:

Bu arada her iki saksıdaki nergis de tamamı bir fotoğraf karesine güçlükle sığan upuzun bir şeye dönüşmüştü çoktan(03.ocak) :

Aynı gün bardaktaki soğanda ise durum şuydu:

7.Ocak'ta bardaktaki nergis de çiçekli başını göstermişti çoktan. Süpriz! Bir soğanda iki çiçek açacak :)

İşte 16 Ocak'ta açan ilk çiçek:

Ve 17 Ocak'ta ikinciyi de açmış hali:

Bu kadar boylanmış ve çiçek açmış olan bitkinin kök gelişimi de işte şöyleydi:

Bu arada bardakta gün aşırı bir parmak kadar su eksildiğini ve hemen su eklediğimi de söyleyeyim unutmadan. Kokusuna gelince... Türkiye'den bildiğim ve hayal ettiğim gibi değildi açıkçası. Bir daha kokusu için paperwhite yetiştirmeyi düşünmem. Türkiye'de kış aylarında kokulu nergis diye satılan ve katmerli çiçek açan nergis türünün latince adını bilen var mı?


Bardaktaki nergisin sonu biraz hazin oldu. O kadar boylanmıştı ki bardakta bir denge sorunu oluştu sonunda. Duvara dayayarak destek vermeme rağmen bardak onu taşıyamaz hale geldi ve üzerinde durduğu dolaptan devrildi bir akşam. Ortalıkta dönüp duran sincabın dolaba çarparak hafif yollu bir sarsıntı yaratmış olması da mümkün. Bardak tuzla buz, zavallı nergisçik dal gibi yere serili. Hemen bir kavanoza yerleştirip daha güvenli bir yere aldım. Ama zaten çiçeği geçmek üzereydi, bir daha pek kendine gelemedi. Böylece bardakta veya vazoda soğanlı bitki yetiştirme denemelerinin neden daha çok sümbülle yapıldığını daha iyi anlamış oldum. Hem daha güzel kokuyor, hem de ev kazalarına yol açacak bir azmana dönüşmüyor sonunda.


Buzdolabında bekleyen çiğdem soğanlarından komposta ekerek de sonuç alamadım. Onların tamamen canlılığını yitirdiğini varsayıyorum.


Özetle yapılmaması gereken her şeyi yapmama rağmen kış ortasında -ve hatta topraksız ortamda- nergis açtırmayı başardım. Aslında benim sayemde mi, bana rağmen mi açtıklarından şüpheliyim ya...


Bu denemeden çok şey öğrendim. Gelecek sonbaharı iple çekiyorum :)