"Tek yol budur deriz; bilmez miyiz ki bir noktadan geçebilen doğrular kadar yol vardır."

(Thoreau)




Pazartesi, Haziran 27, 2011

Altin Madenciligi Temel Veriler (nodirtygold.org'dan)


Ne kadar cok sey bilirseniz, altin o kadar az isildar...

nodirtygold.org sitesindeki Gold Mining Fact Sheet'te altin madenciligi hakkinda verilen kisa bilgilerin hizli cevirisi. Orijinalinde verilen bilgilerin kaynak ve referanslari da var. Zamaniniz olursa suna da bir bakin. Olmazsa da sorun degil, ben buradan yayina devam edecegim zaten.

Altin Madenciligi Temel Veriler:

• Tek bir altin yüzük ardinda ortalama 20 ton maden atigi birakir.

• Altini ayristirmak icin siyanür ve diger öldürücü toksik kimyasallar kullanilir. Ortalama büyüklükte bir altin madeni yilda 1900 ton siyanür kullanir. Pirinc büyüklügünde siyanür insanlar icin, bundan daha azi ise baliklar icin ölümcüldür.

Benim notum: Bergama Ovacik ve Usak Kisladag madenlerinde siyanür kullanildigi ve Kaz Daglari'nda da niyetin bu oldugu biliniyor. Kütahya Gümüs köyündeki gümüs madeninde de siyanür kullanildigini biliyoruz zaten.  Diger altin madenlerindeki üretim tekniklerini bilmiyorum. Türkiye'de nerelerde siyanür ve diger toksik maddeler madencilikte kullaniliyor sorusunu yanitlayan bir liste yok tabii ki. Internetten bu konuda arastirma imkani kisitli. Türk kaynaklarinda hemen hemen hicbir sey yok, güncel degil. Örnegin MTA'nin sayfalarinda sadece Bergama Ovacik madeni var isletildigi söylenen. Diger altin madenlerinin adi bile gecmiyor. Isletici firmalar daha cok marketing amacli sayfalarinda acikca siyanürden bahsetmiyor tabii ki. ancak dünyada altin madenciliginde bugün %82 oraninda siyanür kullanildigini okudum. Sebep? Düsük maliyet!

• Metal madenciligi 2008 yilinda A.B.D.'nde tüm toksik madde saliminin %25'inden sorumlu oldugu raporlanan bir numarali toksik kirletici idi.

• 2008 yilinda A.B.D'nde madencilik, arsenik atiginin yaklasik %80'inden, civa atiginin % 89'undan ve kursun atiginin %86'sindan sorumluydu.

Acik altin madeni ocaklari (Open-pit gold mines) dogal arazi seklinin yok olmasina, cok büyük kraterlerin olusmasina ve dag zirvelerinin düzlesmesine yol acar.  Acik maden ocaklari devasa büyüklüktedir. Dünyanin en büyük acik maden ocagi, Utah'taki Bingham Canyon madeni, uzaydan görülebilmektedir.

Benim notum: Bergama Ovacik altin madeni ilgili firmanin web sayfasinda anlatildigina göre "Türkiyenin maden açık işletmeleri arasında en derin ocaklardan biridir.Ocak derinliği 155 metredir." ve sonra doldurularak fistik camlari ile rehabilite edilmistir (?) . Gümüshane Mastra altin madeni de kismen acik ocakmis. Balikesir Havran Altin Madeni de acik ocakmis ve 2010 yilinda kapatilmis, böyleyken böyle olmus. 16.000 fistik cami ve kizilcam ile rehabilite edilecekmis.  Insan elinin dogayi rehabilite etme cabalarina oldum olasi mesafeliyimdir. Buraya da bir soru isareti (?) . Usak Kisladag altin madeni isletici firmanin web sayfasinda belirtildigine göre Türkiye'nin en büyük altin madeni ve acik ocakmis. Su anki berbat görüntüsü söyle. Izmir Efemcukuru'nda isletilmesi planlanan maden kapali yeralti madeni olacakmis ("neyse ki" mi diyelim?) . Kaz Daglari'ndaki olasi madenin isletim sekline dair bir sey bulamadim.

• Altin madenciligi  maden iscileri icin de zararlidir. Maden iscileri küresel isgücününü cok kücük bir oranini olusturmakla baraber, küresel olarak is kaynakli ölümlerin %3'ü (yani yaklasik günde 30 ölüm) bu sektörde görülür.

•  Altin madenciliginde cok su kullanilir. Ortalama bir altin madeni büyük bir Amerikan sehrinin nüfusunun yillik temel su ihtiyacina denk miktarda su kullanir.

Benim notum: Su en önemli zenginligimiz. Önümüzdeki yillarda temiz su kaynaklarinin altindan ve petrolden bile degerli olacagi söyleniyor. Global su sorunu hakkinda bilgilenmek icin buraya.

• Altin madenciligi hava kirliligi ve sera etkisine yol acan  kömür ve diger fosil yakitlardan elde edilen büyük miktarda elektrik enerjisine gereksinim duyar. Ortalama bir altin madeni tüm Rhode Island eyaletinin kullandigi kadar elektrik kullanir. Avustralya'daki Olympic Dam bakir-uranyum-altin madeni isletilebilmek icin, güney Avustralya'nin bugünkü elektrik arzinin yarisina ihtiyac duyacaktir.

• Altin madenciligi yabani yasam alanlarini , önemli ekosistemleri ve biyolojik cesitliligi yok eder. Küresel olarak tüm aktif altin madenlerinin ve arama sahalarinin dörtte birinden fazlasi bir dogal parkin, barinma alanlarinin ve diger koruma altindaki dogal alanlarin icinde ya da cevresindedir.

8 yorum:

  1. Çok teşekkür ederim. Benim için bilgilendirici oldu. Blogunuz benim için öğrenme merkezi gibi. Ne kadar memnuniyetimi anlatmaya çalışsam az kalır.

    YanıtlaSil
  2. benadsiz,
    mutlu oldum, ben tesekkür ederim. "siz"e gercekten gerek yok :)

    YanıtlaSil
  3. Tamamdır, ben de çok hoşlanmam zaten :) Blogunu en baştan okumaya başladım, kendime dosyalar filan açtım notlar almak için. Çok mutluyum öğrendiklerimden...

    YanıtlaSil
  4. Oo, kolay gelsin diyeyim o zaman :)

    YanıtlaSil
  5. Sevgili Evren, altın arama konusunda kıyametler kopuyor, insanların kafası karışık. Aslında altının aranmasında değil de ayrıştırılmasında kullanılan siyanür ve çevreye/sağlığa etkileri sorun olan. Çanakkale'de yaşadığımız için, Kazdağları burnumuzun dibinde ve tartışmalar bizi yakından ilgilendiriyor. Biz, T-Onyedi internet gazetesi olarak, farklı görüşlere (köylülerin de) yer vererek, konuya ufak bir katkıda bulunmaya çalıştık. Ne var ki, çevre platformunun hiç yakıştıramadığımız tepkileri ile karşılaştık. Adresimizi vereyim, sen de bir göz at istersen. www.t-onyedi.com
    Sevgilerimle:-)
    Serab Çakalır

    YanıtlaSil
  6. Siyanür kullanılmasının sebebi düşük maliyet değil artık altın cevherlerinin fakirleşmesidir. Kaldı ki siyanür pahalı bir kimyasaldır. Doğayı kirletmesini geçtim, sırf maliyetinden dolayı siyanür geri kazanım prosesleri geliştiriyoruz. Önce siyanür kullanılan altın zenginleştirme prosesini bir araştırmanızı tavsiye ederim. Not: Türkiye ye giren siyanürün çok küçük bir kısmı madencilik uygulamalarında kullanılıyor. diğerlerini de araştırmak lazım...

    YanıtlaSil
  7. Altın madenciliğinde siyanür kullanılmasının sebebi maliyet değil altın cevherlerinin fakirleşmesidir. Altın özgül ağırlığı yüksek bir metaldir ve gravite metotları (sallantılı masa, falcon consantrator, knelson consantrator vs) ile kolayca zenginleştirilebilir fakat cevher zengin ise... bunun dışında siyanür pahalı bir kimyasaldır ve biz sırf bu maliyetten dolayı siyanür geri kazanım prosesi geliştiriyoruz. Siyanür kullanılan bir altın zenginleştirme prosesini bir okumanızı tavsiye ederim. Dahası sadece altın değil birçok metalin zenginleştirilmesinde kimyasal kullanılıyor (bakır flotasyonu, kurşun çinko liç yöntemi). Cevherler artık kovboy yöntemleri ile zenginleştirilemeyecek kadar fakirleşti. bu madencilik operasyonlarını durdurmak çok basit; hayatımızdan cep telefonu, bilgisayar, TV, otomobil, elektrik vs çıkartırsak bukadar metalide üretmeye gerek kalmaz. Arz talep meselesi...

    YanıtlaSil
  8. Bu konuyla ilgili arastirip yazali epey zaman gectiginden, altin madenciliginde siyanür kullaniminin maliyet sebepleriyle oldugunu nerede okudugumu animsamiyorum maalesef. No Dirty Gold sitesinde olmasi muhtemeldir. Süreclere vakif biri olarak siyanür kullanimi sebebiyle mi altin madenciliginde cok su kullaniliyor, yoksa siyanür kullanilmasa da cok su kullanmak gerekir mi bizi aydinlatabilirsiniz belki. Son cümlelerinize katilmamak elde degil. Bununla ilgili de birseyler yazmistim vaktiyle . Charles Eisenstein altinin cikarilmasinin degil, toprak altinda kalmasinin deger artisina yol actigi yeni bir ekonomik anlayisa gecmekten bahsediyor. Cok heyecan verici dogrusu.

    YanıtlaSil