"Tek yol budur deriz; bilmez miyiz ki bir noktadan geçebilen doğrular kadar yol vardır."

(Thoreau)




Pazartesi, Temmuz 04, 2011

Cesitlilik üzerine

Zürih Teknik Yüksekokulu (Technische Hochschule Zürich) biyologlari tarafindan gerceklestirilen bir deneyden detaylar:

Birbirinden farkli iklim sartlarinin her birinde tek  bir tür (monokültür) ekerek gelisimini takip etmisler ve her seferinde bu tek türün bir süre sonra öldügünü tespit etmisler. Ne zaman ki ortama baska bitkiler de eklenmis, o zaman tüm bitkilerin yasama oraninin arttigi belirlenmis. Paradoks gibi görünmesine ragmen, ortama bitki yiyen böcekler eklendiginde, bitkilerin bir kismi yense de geriye kalanlarin cok daha saglikli gelistigi görülmüs. Acikca bitkiler ortamda "düsmanlari" da olmasi durumunda daha iyi gelisiyorlarmis. Böceklere saldiran türden parazitler deneye dahil edildiginde ortamin canliligi daha da artmis. Özetle görülmüs ki, sadece en güclü ile sinirlanmis bir ortam degisikliklere ve dis saldirilara karsi son derece kirilgan iken, birbirinin yaninda yasayan cesitli türden canlilar yasamin sihirli formülünü olusturuyormus. Cesitlilik bir yasam alaninda istikrarin artmasina yol aciyormus. Fakat sözkonusu olan sadece bir "türlerin coklugu, bollugu" degilmis; tüm türler daima bir iliskiler agi ile de sımsıkı bir sekilde birbirine bagli bulunmaktaymis.

Sivrisineklerin varlik sebebini sorgulamak gafletine düstügümde animsamak
 ve yirmili yaslarimda aklima kazimaya kalktiklari "isbirliginin degil rekabetin basarinin formülü oldugu" yalanini unutabilmek icin...

2 yorum:

  1. Çeşitlilik çok doğaya özgü, bu araştırmalarda bu kadar geç kalma nedenimiz kibrimiz mi acaba diye düşünmeden edemiyorum.

    Sivrisinekler hala favori listemde olmasa da yorumuna gerçekten katılıyorum:) Yalnız rekabet konusu sanırım biraz kuşkulu. Çünkü işbirliği de rekabet de doğada aynı anda mevcut sanırım. Bahçede bir bölüm var ki artık hangi dal kime ait ayırt edemiyorum. Fakat orada yetişen bitkilerin ışık için rekabet ettiklerini düşünmeye başladım. Kalabalıkta güneşi yakalamak için normalde kısa olan bitkiler bile uzadıkça uzuyor. Sanki bir laboratuvar, ilgiyle gözlüyorum.

    YanıtlaSil
  2. Sanirim iki türlü rekabet var. Birbirini cigneye cigneye hedefe tek basina varmayi amaclayan Amerikanvari (bize öyle ögretmislerdi) rekabet. Bir de sizin örneklediginiz türden birlikte bir kosu tutturmaya yarayan rekabet. Unutmak istedigim birincisi...

    YanıtlaSil