Plastik poşetlere karşı gerilla yöntemleri

Küresel olarak her bir dakikada 1 milyon tane plastik poşet tüketilmekteymiş. Bu korkunç rakam plastik poşetlere karşı gerilla yöntemleriyle savaşmayı seçen Morsbags adlı hareketin web sitesinden. Bu siteyi dün bir eco-parenting sitesinde dolaşırken keşfettim.

Kim bu Morsbag?
Sen, ben , o. Dünyanın her köşesinden eli iğne tutan herkes.
Ne yapıyorlar?
Her türlü artık veya yeni kumaştan bez torbalar dikiyorlar. Sonra diktikleri bu torbaları alışveriş merkezlerinde, süpermarket önlerinde tanımadıkları insanlara dağıtıyorlar. Veya yaşlılarevini ziyarete gittiklerinde yaşlılara hediye ediyorlar. Veya eş dosta dağıtıyorlar.
Neden?
Çünkü tekrar tekrar kullanılan bez torbalar yüzlerce plastik poşetin önüne geçiyor. Çevre için plastik geri dönüşümünden daha direkt ve kat kat hızlı bir çözüm.
Ne kadar yaygın?
Leeds'te düzenli olarak toplanıp hem bez torba diken, hem de sohbet eden bir grup var. Amerika'da bez torbaları öğrencileriyle birlikte dikip Dünya Çevre Günü'nde dağıtmayı düşünen ilkokul öğretmenleri... Tanzanya'da halka ücretsiz dağıtmak üzere, yerel bir terzilik okulunun öğrencilerine, ellerindeki artık kumaşlarla bez torba dikmeyi öğretenler var. Bu yıl dünyanın çeşitli yerlerinde 18.074 adet Morsbag gerilla çantası dikilip dağıtılmış!
Türkiye'de...
Morsbags sitesindeki haritaya bakılırsa henüz bu harekete katılmış hiç kimse yok. (Laf aramızda Almanca sokak dilinde plastik poşetlere Türkentüte /Türk torbası denmesini boşa çıkartmamak için elimizden geleni yapıyoruz. Gelişmemişliğin ve çevre bilinci yoksunluğunun göstergesi plastik poşetleri kullanmayı pek bir seviyoruz.)
Peki ya dikiş dikmeyi bilmiyorsak?
Morsbags sitesini incelerken en çok aklıma takılan soru bu oldu. Almanya'daki pek çok süpermarkette gayet basit ama sağlam kumaş torbalar 0,50 cent civarında bir fiyata satılıyor. Belki bir daha sefere bunlardan bir miktar satın alıp bir şekilde süsleyerek (örneğin doğal kumaş boyaları vb.) veya olduğu gibi dağıtabilirim. Bence bez torbaların eşliğinde neden onları kullanmamız gerektiğine dair çarpıcı bilgilerin yazılı olduğu bir broşür falan da verilmeli. İnsan ayaküstü plastik poşetlerin nasıl bir çevre felaketi olduğunu ne kadar anlatabilir ki?

Yok eğer dikiş dikmekten biraz olsun anlıyorsanız sitede torbayı nasıl dikeceğiniz bütün detaylarıyla anlatılmış. Ayrıca harekete katılanların bilgi ve fotoğraf alışverişinde bulunduğu bir de forum var. İnanılmaz zevkli, taşımaktan gurur duyacağınız bez torbalar dikmiş bu becerikli insanlar. (Not: Fotoğraftaki çanta Michigan'dan rootdarc tarafından yapılmış.)

Bir de bez torba kullanma becerisi var değil mi?
Bu naylon torba severler dünyasında bez torba kullanmak, en azından başlangıçta biraz çaba istiyor. Bir kere torbanızı alışverişe götürme alışkanlığı edinmek gerek. Bez torbanın yeri eviniz değil, çantanız. Cüzdanınız ve anahtarınız gibi... Bu başlangıçta zor gelen ama zamanla otomatikleşen bir davranış. Yapılması gereken tek şey, alışverişten dönüşte aldıklarınızı yerleştirdikten hemen sonra torbalarınızı düzgünce katlayıp ait olduğu yere, yani çantanıza koymak. Asıl zoru ödeme yaparken aldıklarınızı size sormadan ve yıldırım hızıyla cicili boyalı ama zararlı mı zehirli kendi poşetlerine doldurmaya kalkışan süpermarket-mağaza görevlilerine "Hayır, ihtiyacım yok" demeyi bilmekte. İnsan zamanla batının hızlı silahşörleri gibi bez torbasını onlardan daha hızlı çekip çıkarmayı da öğreniyor :))
Sadece 30 yıl öncesine kadar, yani bizim çocukluğumuzda bile file torbalar kullanıyorduk. Bu alışkanlığı canlandırmak çok zor olmasa gerek.