"Tek yol budur deriz; bilmez miyiz ki bir noktadan geçebilen doğrular kadar yol vardır."

(Thoreau)




Pazartesi, Ocak 25, 2010

Eksi mayada son durum

Eksi maya denemelerimle ilgili en önemli detayi ajandaya not edip buraya yazmadigimi farkettim. En son surada kalmistim. 2 Kasim'da ise söyle yazmisim kara kapliya : "Bugün ilk kez destek kuvvet olarak hic yas maya kullanmadan, sadece eksi maya ile ekmek mayaladim. Hem kavanozdaki maya, hem de onunla mayaladigim ekmek iki katina cikti. Ekmegi yaparken beyaz un kullandim."

Böylece yas maya olmadan sadece eksi maya ile de ekmek yapabilir oldum bir süre. Bu bence büyük bir basariydi. Ekmek burada aldigimiz eksi mayali ekmeklerin lezzetine henüz yaklasamiyordu ama en azindan yas maya kullanmiyordum. Sonra bir ara eksi mayayi beslerken kullandigim undan kalmadi evde. Baska bir markanin organik tam unu ile besledim. Tuhaf ama o günden sonra bir türlü kabarmadi besledigim zaman. Bir süre hic mayasiz ekmek yapmaya geri döndüm. Sadece un, su, tuz ve zeytinyagi ile yapiyorum. Bir bardakla aip tavada pisiriyorum. Her seferinde Thoreau geliyor aklima. Bu türlü ekmek de sevilir bizim evde.
Bu arada eksi mayaya da yapmadigim kötü muamele kalmadi. Hic karistirip beslemeden haftalarca buzdolabinda bekledi. Arada bir denemek icin cikardigimda metal kasikla karistirdim. Bazen buzdolabi disinda da beslemeden uzun süre beklettigim oldu. Buna ragmen hala yasiyor sanirim. Kokusu hala olmasi gerektigi gibi; meyvemsi, eksi. Icinde ufak tefek hayat belirtisi de var. Sadece ekmek yapmak icin besledigimde kabarmiyor. Ekmege katmaya korkuyorum ben de.

Sakin bir animda son bir deneme daha yapmaya karar verdim. Bakalim ne olacak?

10 yorum:

  1. ben daha ekmegi kabartmayi basaramadim. halbuki mayam cok guzel oluyordu canli canli, sonra vazgectim ama yillarca yasatilan maya fikri cok hos:) yine dene bende cesaretleneyim:)

    YanıtlaSil
  2. Ekşi mayadan söz ederken köydekiler ekmek hamuruna biraz tarhana katılırsa ekşi maya işini göreceğini söylediler. Denemedik ama mantıklı geldi.
    Mayasız ekmeği annem yapardı, adına da "hamursuz" derdi, o da çok güzel olur. Bilirsin Musevilerin "hamursuz" dedikleri bir perhizi ve bayramı var, anladığıma göre orada hamursuzdan kastedilen "mayasız." Sanırım bizim ekmeğin adı da buradan geliyor.
    Bu arada küçük bir not: nohut mayasını sonunda başardık, kalorifer peteğini çok sevdi, sarıp sarmalayıp üzerine koyunca kendiliğinden oldu. Yalnız bu maya ekmeği kabartmadığı için tıkız olmasın diye biraz da instant maya kattık (eşim yani) sonuç uğraşmaya değermiş, nefis bir lezzeti var.

    Kolay gelsin Evren.

    YanıtlaSil
  3. Beste,
    ben 3. denemede tutturdum. tekrar tekrar denemelisin.

    Meyvelitepe,
    Sadece tarhana mi katiliyormus maya yerine?Bu yöntemin detaylari hakkinda bir seyler daha duyarsaniz paylasir misiniz? Denemek isterim.
    Nohut mayasina sevindim. Ben eksi mayanin hakkindan bile zor geldigimden onu denemedim henüz. Ama aklimda... :)

    YanıtlaSil
  4. Evren, Arman Kırım yazmıştı, ekşi maya hazırlarken organik unun daha etkili olduğunu. O, bir de kuru üzüm koyuyordu maya hazırlarken. Mayandan azıcık alıp tekrar üretmeye çalışacaksın bu durumda.

    Meyvelitepe hamura tarhana koymayı öneriyor. Mantikli. Zaten tarhana yaparken de bir önceki yıldan kalan tarhanayı da kullanabiliyoruz maya niyetine. Ya da yaş maya. Neden olmasın? Ben de onu deneyeyim bakalım.

    Meyvelitepe, "Hamursuz'u" annem de yapardı ve sıcakken tereyağ sürüp yemeyi cok severdik biz. Soğuyunca da kızartıp yemeyi. Şimdi aklıma soktunuz.

    Kolay gelsin Evren. Pes etmek yok biliyorsun. İstediğin gibi bir ekmek yapacaksın, inanıyorum.

    Sevgiler.

    YanıtlaSil
  5. Evren tahminimce tarhanayı ıslatıp hamur karışımına ekliyorsun, böylece maya ekşitmek için bekleme süresinden tasarruf etmiş oluyorsun. Ama daha detaylı bilgi edinebilirsem yazarım.

    "Pes etmek yok" işe yarıyor, sonunda nohut ekmeği bile oldu, Evren sen de bu slogana takılırsan ekşi maya da, ekmek de başarılı olur.

    Münevver hanım, hamursuzu ben de özledim, ama asıl onu yapanı çok özledim.

    YanıtlaSil
  6. Meyvelitepe, Münevver Hanim
    Sizden güzel haberler ve bilgiler alabilmek icin her hafta eksi maya üzerine yazabilirim :) Benim mayasizi ben internette tortilla adi altinda biulmustum ama Anadolu'da her yerde yapilan ve baska baska adlarla bilinen bir sey. Yalniz hamursuzu da biliyorum, benimki o degil. Siz sicak taze hamursuz, tereyag deyince aklima soktunuz ama. Kacinilmaz olarak bir hamursuz tarifi rica edecegim :)

    YanıtlaSil
  7. Omnivore's Dilemma'da okudum gecenlerde. Eksi maya yapmak icin su ve un karisimini ilk gun bir sure acik havada tutmus. Havadaki bakteriler sonucta mayalama isine girisiyor. Burak'in siyah uzumlerinden aldigi bakterilerin bir baska cinsi herhalde. Ben de bir suredir http://www.motherearthnews.com/Real-Food/Artisan-Bread-In-Five-Minutes-A-Day.aspx 'deki tarifi deniyorum. Son yaptigimda hamurun neredeyse yarisina yakinini sadece un ve su, biraz da tuz ile (tarifdekinin yarisi kadar) karistirip biraktim. Mayalandi. Eksi degil (henuz :) ama tadi cok guzel. Ayni metodla 2. sefer denedigimde hamurun rengi biraz kirli beyaz gibi oldu. Ve gec olmakla birlikte mayalandi. 3. kez olacak mi bilmiyorum.

    Her halukarda tarifi denemeni oneririm. Cok pratik ve de bir kac gun boyunca sabah taze taze pisiriyorsun, cok lezzetli oluyor. Ben soguk firinda 220 derecede yarim saate yakin pisiriyorum. Eldeki olanaklar elverdigince iste!:)

    Kolay gelsin Evren, denemeye devam.

    YanıtlaSil
  8. Pinar simdi inceleyecegim verdigin tarifi. Ilginc gercekten.

    YanıtlaSil
  9. Evren, FSD'da yeniden eksi maya denemesi baslayacak. 22 Subat'ta. Uye misin bilmiyorum ama degilsen ve istersen sana arsivdeki bilgileri, ve gelen mailleri atarim.

    Bu arada su linki buldum:
    http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=5505046&yazarid=123

    Orada yogurmadan ekmek yapmanin mantigini anlatiyor. Ben hala mayasiz hamuru devam ettiriyorum. Ilk gun super, sonra da (kalirsa tabi!;) kizartip yiyoruz.

    YanıtlaSil
  10. Pinar,
    haberim var aslinda ama bu aralar ekmek disinda konulara yogunlastim. Hava soguk, sincap cok hareketli derken ekmek icin uygun sartlar sürmüyor bizim evde. Uygun zamanda özellikle senin bu bahsettigin ekmekleri denemek istiyorum. Yogurulmayan ekmegi de su ara kelimenin gercek anlamiyla elime yüzüme bulastiririm sanirim. Civik bir hamurmus ya.Ama yazi ilginc gercekten... Sen bu aralar ilginc ekmek yazilari bulursan haber ver. Bu benimki gecici bir dönem.

    YanıtlaSil