Akçaağaç, gümüşlüsünden :)

Photo by Stadtkatze

Mart ayinin ortasinda sincabin biraz hasta olup anaokuluna gitmedigi bir gündü. Disarinin günesli ve ilik olmasini firsat bilip biraz temiz hava almaya cikmistik. Sincap fazla yorulmasin diye evin cevresindeki sokaklarda dolasiyorduk. Üc agac gördüm. Birinin kistan beri ne agaci oldugunu cikarmaya calisiyor, tomurcuklarinin durusundan akcaagac oldugunu tahmin ediyordum. Biri yazin sincabin cokca oynadigi parktaydi, akcaagac olmadigindan neredeyse emindim. 3. ilk kez dikkatimi cekiyordu, daha önce gördügümü bile hatirlamiyordum.

Ilginc olan her ücünün üzerinde de mini mini, kizil-pembe ciceklerin acmis olmasiydi. Sasirdim. Eve dönünce akcaagaclar cicek acar mi, acarsa ne renk acar diye baktim. Son zamanlarda agaclar hakkinda en hizli bilgiye agaclarin her halinin arsivlendigi  (yaprak, dal, tomurcuk, gövde, siluet vb.) baumkunde.de'den ulasiyorum. Bu kez de öyle oldu. Evet, akcaagaclar yapraktan önce cicek aciyorlarmis ve bir tür akcaagacta bu cicekler kirmizi renkliymis: Acer saccharinum yani Gümüs akcaagaci. Gümüs akcagacinin detaylarina bakarken yapraklarinin arka tarafinin gri, tüylü dokusu dikkatimi cekti. Adını da buradan alıyormuş. Sincabin oynadigi parktaki agacin yapraklarini tam hatirlamiyordum ama arka taraflarinin böyle oldugu aklimda kalmis. Sanirim yapraklar Kanada bayragindan da bildigimiz klasik akcaagaci yapraklari gibi olmayip, daha derin oyulmus oldugundan akcaagac olduklarini hic düsünmemistim ben :)

Ilk kez bir agaci yapraksiz-meyvesiz halinde, bir tek tomurcuk ve ciceklerine bakarak, sadece cins degil, tür olarak da taniyabiliyorum. Akcaagac olmakla kalmayip gümüs akcaagacidir bu diyebiliyorum :)
Gelelim genel olarak kis halinde akcaagaci tanimaya. Akcaagaclar genellikle karsilikli tomurcuklariyla ilk ipucunu veriyor. Kesin ipucu ise dallarin en ucundaki incecik, adeta sacakli saplar. Sonbaharda ucmaya karar verene dek akcaagacin kanatli tohumlarini tasiyor o saplar :) Bakin su fotografta daha net görülebilir kesin ipucu:

dongga BS

Güncelleme- 4 Nisan: Bu haftasonu cevrede cicek acmis bir sürü akcaagac daha gördüm. Onlarin cicekleri yesilimsi-sari idi, su fotograftaki gibiydiler. Tahminen Ova Akcaagaci denen tür (Acer campestire). Daha da ilginci  bu agaclardan birinin tomurcuklu dallarindan biri asagiya dogru öylesine egilmisti ki, dikkatle inceleme firsati buldum. Pek cok acidan su yazida ilk fotograftaki dala benziyor. Ne oldugunu cok merak etmistim. O da bir akcaagacmis demek :)