 |
| Photo by Manual Crank |
Latince: Viola sp.
İngilizce: Yellow violet
İngilizce: Yellow violet
Türkçe: Sarı menekşe
"Sari menekse" gibi isimlerin sadece Türkce'de degil, Ingilizce'de de yaygin olarak pek cok bitkiye verilebilecegini düsünerek biraz süpheyle basladim aramaya. Yine de Thoreau'un doga bilimlerinde hic de hafife alinmayacak türden bir uzmanligi oldugundan yola cikarak, "sari menekse"yi herhangi bir bitki icin degil bir Viola türü icin kullandigini tahmin ediyordum. Nitekim aramalarim beni cogunlukla Kuzey Amerika'da yetisen bir kac Viola türünden birine götürdü:
1) Viola pubescens / Downy yellow violet / Tüylü sari menekse.
2) Viola lobata / Yellow wood violet, Pine violet
3) Viola biflora /Yellow wood violet , Twoflower violet : Kuzey Amerika'nin batisinda rastlanmakla birlikte daha cok Eski Dünya'da görülen bir türmüs.
Kuzey Amerika'da yasiyor olsaydim, belki bu cicek isminin günlük yasamda yaygin kullanilis seklinden hangisinin kastedildigini cikarabilirdim. Internet aramalarindan bir sonuca varamiyorum. Thoreau'un da ormanda yürürken sari renkli bir menekse gördügünde, bütün botanik bilgisine ragmen "Ah bir Viola tumbaratimba!" demeyip, "Ah! bir sari menekse..." dediginden ve durup bir an anin tadini cikardigindan, sonra da yoluna gittiginden emin gibiyim :)
Menekse bizlerin evine hercai ve kültürlü haliyle konuk olsa da, aslinda böyle yabani, ormanda yetisen bir bitki. Bir de Afrikali olani var, o baska bir hikaye (Saintpaulia sp). Genellikle kültürlüsünden tanidigim her bitkide oldugu gibi, Viola türlerinin yabanileriyle tanismaktan da mutluluk duyuyorum.
Bu arada kültürlülerinin üretildigi asil tür, Viola tricolor üzerine bir not. Bitkilere ezoterik bir bakis acisina göre, bitkilerin dis görünüsünden bazi ic özelliklerine, örnegin nelere iyi geldiklerine dair cikarimlarda bulunmak mümkündür. Buna göre insan sadece hayal gücünü biraz serbest birakir, biraz önyargisiz bakmaya baslarsa bitkiler birseyler anlatmaya baslar. Lokman Hekim'in cok sevdigim hikayesinde de, Lokman Hekim'in basina böyle bir sey geldigini hayal etmeyi severim :) Her neyse, günlerden bir gün anaokulu yolu üzerindeki bahcelerden birine bakarken sincap birden "Ben bu cicekten korktum!" dedi bir hercai menekseyi göstererek. "Neden korktun?" diye sordum. "Bir insana benziyor cünkü" dedi. O güne dek hercai meneksenin oldukca gizemli bir hali oldugunu düsünmüs olsam da, bundan sincaba hic bahsetmemis, bana gizemli gelen tarafinin da bir yüze benzeyisi oldugunu hic farketmemistim. Bir cocugun kendi haline birakildiginda sinirsiz hayal gücü ve önyargisiz bakisiyla bitkileri bizden daha iyi okuyabileceginin örnegidir benim icin. Bazen keske bitkileri ben sincaba anlatmasam, o bana anlatsa diyorum.
Menekseler üzerine yapacagim gevezelikler simdilik bu kadar :)
"Sari menekse" gibi isimlerin sadece Türkce'de degil, Ingilizce'de de yaygin olarak pek cok bitkiye verilebilecegini düsünerek biraz süpheyle basladim aramaya. Yine de Thoreau'un doga bilimlerinde hic de hafife alinmayacak türden bir uzmanligi oldugundan yola cikarak, "sari menekse"yi herhangi bir bitki icin degil bir Viola türü icin kullandigini tahmin ediyordum. Nitekim aramalarim beni cogunlukla Kuzey Amerika'da yetisen bir kac Viola türünden birine götürdü:
1) Viola pubescens / Downy yellow violet / Tüylü sari menekse.
2) Viola lobata / Yellow wood violet, Pine violet
3) Viola biflora /Yellow wood violet , Twoflower violet : Kuzey Amerika'nin batisinda rastlanmakla birlikte daha cok Eski Dünya'da görülen bir türmüs.
Kuzey Amerika'da yasiyor olsaydim, belki bu cicek isminin günlük yasamda yaygin kullanilis seklinden hangisinin kastedildigini cikarabilirdim. Internet aramalarindan bir sonuca varamiyorum. Thoreau'un da ormanda yürürken sari renkli bir menekse gördügünde, bütün botanik bilgisine ragmen "Ah bir Viola tumbaratimba!" demeyip, "Ah! bir sari menekse..." dediginden ve durup bir an anin tadini cikardigindan, sonra da yoluna gittiginden emin gibiyim :)
Menekse bizlerin evine hercai ve kültürlü haliyle konuk olsa da, aslinda böyle yabani, ormanda yetisen bir bitki. Bir de Afrikali olani var, o baska bir hikaye (Saintpaulia sp). Genellikle kültürlüsünden tanidigim her bitkide oldugu gibi, Viola türlerinin yabanileriyle tanismaktan da mutluluk duyuyorum.
Bu arada kültürlülerinin üretildigi asil tür, Viola tricolor üzerine bir not. Bitkilere ezoterik bir bakis acisina göre, bitkilerin dis görünüsünden bazi ic özelliklerine, örnegin nelere iyi geldiklerine dair cikarimlarda bulunmak mümkündür. Buna göre insan sadece hayal gücünü biraz serbest birakir, biraz önyargisiz bakmaya baslarsa bitkiler birseyler anlatmaya baslar. Lokman Hekim'in cok sevdigim hikayesinde de, Lokman Hekim'in basina böyle bir sey geldigini hayal etmeyi severim :) Her neyse, günlerden bir gün anaokulu yolu üzerindeki bahcelerden birine bakarken sincap birden "Ben bu cicekten korktum!" dedi bir hercai menekseyi göstererek. "Neden korktun?" diye sordum. "Bir insana benziyor cünkü" dedi. O güne dek hercai meneksenin oldukca gizemli bir hali oldugunu düsünmüs olsam da, bundan sincaba hic bahsetmemis, bana gizemli gelen tarafinin da bir yüze benzeyisi oldugunu hic farketmemistim. Bir cocugun kendi haline birakildiginda sinirsiz hayal gücü ve önyargisiz bakisiyla bitkileri bizden daha iyi okuyabileceginin örnegidir benim icin. Bazen keske bitkileri ben sincaba anlatmasam, o bana anlatsa diyorum.
Menekseler üzerine yapacagim gevezelikler simdilik bu kadar :)
Merhaba,
YanıtlaSilsizi zevkle okuyorum. Bana yeni bakış açıları katarken aynı zamanda bana çok da yakın birisiniz... Çocukluğumu geçirdiğim kasabada, Atatürk anıtının etrafı hercai menekşe ekiliydi. Ben de aynı sincap gibi menekşeleri insanlara benzetir,ürkerdim. Şmdi sevgiyle hatırlıyorum. Beni çocukluğuma götürdünüz.
yelda
Yelda, mutlu oldum sesinizi duyduguma :) Cok hos bir ani... Sanirim bem hercai menekselere hic bir cocuk gözüyle bakmamisim :)
Silsizi okumayı çok seviyordum. doğaya daha bir ilgim arttıkça artık daha da seviyorum. walden'ı temel bir kaynak olarak aldım ama henüz okumadım. doğa sevgisi konusunda victor ananias'ın yaşam dönüşümdür kitabından çok etkilendim. okuduysanız veya okursanız düşüncelerinizi çok merak ediyorum. bir de sincap gibi kalp gözleri gereksiz bilgi etkenlerle kapalı olmayanlar, sezgileri daha açık olanlar bitkilere bakınca neye iyi geldiklerini anlarmış, "doğanın gizli mesajları" diye bir kitap okumuştum, buna dair pek çok örnek vardı. ceviz, üzüm, söğüt ağacı, havuç zerdeçala renklerinden şekillerinden dolayı yeni bir gözle bakmamızı sağlayan bilgiler vardı. sevgiler
YanıtlaSilAnne cafe, tesekkür ederim :)
SilBen "yasam dönüsümdür" ü okumadim. Ama siz sevdiyseniz ben de severim mutlaka. Türkiye'den edinilecek kitaplar listeme ekliyorum :) Sonra üzerine konusuruz da seve seve. "Doganin gizli mesajlari"ni ise okudum. Ilginc kitap, degil mi? :)
sariyi gorunce hemen baktim notlarima evet Amerika'li bu arkadas:) menekse çok ciddi yuze benzer resmini yapmaya calis bak o zaman daha net gorursun! ah cocuklar nazil icten gelen dogal yasam baglari var...
YanıtlaSilBiz kopariyoruz ne yazik ki...
Sil