"Tek yol budur deriz; bilmez miyiz ki bir noktadan geçebilen doğrular kadar yol vardır."

(Thoreau)




Çarşamba, Aralık 07, 2011

Hindiba üretime geciyor! Sen de var misin?



Aralik basinda bir gün bir Gandhi biyografisi okudum. Hep okumak istemistim Gandhi'nin yasamini, hep aksilikler olmustu. Sonunda kisa, öz bir biyografi bulup herhangi bir aksilik cikmadan okuyup bitirmeyi basardim. Kitapta Gandhi'nin kisisel gelisimi, sivil itaatsizlik konusunda buldugu yaratici cözümler ya da karizmasindan cok, kisisel el emegine, üretkenlige verdigi önem etkiledi beni. Taa Güney Afrika günlerinden itibaren kendi kendine yetebilmek, kendi isini görebilmek cabasinda olmus, kendi ihtiyacini üreten bir ciftlik denemesinde bulunmus. Hindistan'da da devam etmis bu tür girisimleri. 1920'li yillarda bir pasif direnis hareketinin simgesi olarak kumas dokumayi kullanmis. Cünkü din, etnik köken, cinsiyet ve yastan bagimsiz her Hintli'nin yapabilecegi bir seymis ve ulusal kendine yetisin de simgesi olabilmis. Basit bir simge olarak kalmamis bu Gandhi icin; yasaminin sonuna dek her gün bir miktar kumas dokuma aliskanligindan vazgecmemis. Önemli görüsmeler, ziyaretciler, toplantilar sirasinda bile ihmal etmemis bu görevini.

Bütün calisma yasamim boyunca bilgisayar basinda ve aklimi kullanarak para kazandim. O zaman ara ara, ama son zamanlarda sık sık zihnimi mesgul eden bir sey var. Ellerimizi ne kadar az kullaniyoruz (klavye tuslamayi saymazsak) ve artik ne kadar azimiz ellerimizle para kazaniyoruz!

Oysa gittikce daha cok akademisyen kücük, cevreyle dost ama ayni zamanda refah dolu bir ekonominin anahtari olarak Gandhi'nin cözümünü öneriyor: Schumacher ve Tim Jackson ve Niko Paech benim bildigim örnekler. Üstelik kendi deneyimlerimden de biliyorum bu cözümün ise yarayabilecegini. Evde yeseren her tohum, mayalanan her ekmek, yogurt, kefir, hatta katlayip diktigim o komik nevresim bile nasil mutlu ediyor beni...Üstüne para kazanmadigim halde üstelik.

Iste böylece el emegi yogunlugumu arttirmaya, bu anlamda daha üretken olmaya karar verdim. Evden imalata gecis gibi degil, öyle büyük DIY projeleri gibi degil tam...  Ama her gün kücük de olsa elimle ürettigim bir sey olsun istedim. Hicbir sey yapmiyor degildim tabii. Hergün yemegi ben yapiyorum, evi ben temizleyip topluyorum. Ama bundan bir adim daha fazlasini yapabilmek, tutarli ve sürekli olarak yapabilmek istedim.

Bu karari aldigim günün ertesinde Handan'in su yazisina rastladim, kararimi oraya da bildirdim. Handan isi sıkı tutacak gibiydi :) Ben de ciddiye aldim o yüzden. Sinava hazirlanan cocuk gibi her gün yaptigim minicik üretimleri not almaya basladim :)

Iste böyle seyler yaptim simdilik:

5 Aralik: Evde uzun zamandir bekleyen ama icilmeyen Cranberry suyu vardi. Organik, saf, sekersiz ve gayet buruk tatli. Bozulmadan bir seye dönüstürmek cabasindaydim ne zamandir. Beste usulü  jöleye cevirdim. Sabah kahvaltilarinda yenmek üzere... Icine karanfil ve tarcin da girdi azicik.

6 aralik: Hem ben hem sincap hastaydik. Hic üretim havamda degildim. Fakat sonra evde ekmek de, maya da olmadigini farkettim. Mayasiz, kücük kücük acilarak yapilan gözleme usulü ekmeklerden yaptim. Bir de iki sümbül ektim suya. Sayilir mi?

7 Aralik: Uzun süre önce göndermek icin söz  verdigim bir karti hazirlamak icin uygun günün bugün oldugunu farkettim. Sabah sincap uyurken lale agaci yaprakli  bir kart hazirladim.   Ama kime gittigini söylemem. Pissttt! Sürpriz!

Sonra düsündüm de, ay sonuna dek bekleyip, sonra bak ben bunlari yaptim demek yerine, sana simdiden haber vereyim. Ortak girisimimiz olsun...

Var misin sen de? Ister misin kücük (ve tabii büyük)  el emegi girisimlerini bir ay boyunca not etmeyi? Ve onlarin yarattigi duygularindan bahsetmeyi?

Tek sart ellerinin calisiyor olmasi ve normal rutinin disina cikmis olman...
Haydi bakalim!

Güncelleme: Aslinda böyle olmasini amaclamamistim ama Facebook'da bir hesap acmis, bu "proceyi" de orada duyurmus bulundum ve orada bir fikir hareketliligi basladi. Facebook hesabin varsa ve kacirmak istemezsen oraya da buyur.

16 yorum:

  1. Evet, evet takipteyim :)

    Bu arada ben de nihayet sizin mektubunuzu dün postaladım, bakalım ne kadar sürede geçecek elinize :)

    YanıtlaSil
  2. Handan,
    iyice heyecanli olmaya basladi bak simdi :)

    bakalim, merakla bekliyor olacagiz mektubumuzu :)

    YanıtlaSil
  3. Evren 1-How to cook your life'i zorla ben sana yollayacagim artik insiyatifi elime aliyorum:) orada ellerin onemi var, parmak uclarinin oradaki sinirlerin elimizle yogurdugumuz ekmegin sinirlere masajinin vsvs 2- buraya mi yazacagiz uretimlerimizi? gerci ben her gun deli gibi birseyler deniyorum esim bana jacson pollock diyor istersen yiyecekleri cikarayim? beni tanimayan icin sinir bozucu bile olabilir kanimca;) 3-Noel kartlari yapmak icin yazdan beri cicek, yaprak kurutuyorum:) cok hosuma gitti lale agacindan kart fikrin ne sansli arkadas alacak olan. 4-Gandi'nin bambaska bir yonunu ogrendim sayende tesekkurler -5-Benim Noel icin yaptigim portakalli kahveli icecegi yapmaya karar verip hatta bunu birlikte sonlanacak bir surece cevirme fikri geldi bu sabah bazi arkadaslardan:) bu beraber birseyler yapma ruhuna bayiliyorum ben, sevgiler

    YanıtlaSil
  4. Beste
    1)How to cook your life'i internetten bulabilirim belki. Sen dur, ben bir arastirayim, bulamazsam gönder diyeyim.
    2)Nereye yazmak istersen, ne detayda yazmak istersen...
    3)Müthis bir yer kesfettim gecenlerde. Ginkgo ve lale agaci yanyana. Yerler ikisinin tablo gibi boy boy renk renk yapragiyla dolu. Nasil zenginlestim o gün, bilemezsin ;)
    4)Sanirim ne zaman hakkinda birsey okusam, yeni bir yönünü kesfedecegim.
    5)Paylasmanin gücü inanilmaz. :)

    YanıtlaSil
  5. Toprakla/toprakta yaptiklarimiz sayilir mi? :)

    YanıtlaSil
  6. Benim ellerimle en çok yaptığım şey örgü örüp sökmek. Bu sayılır mı yoksa rutin dışına çıkmak uğruna hamur falan mı yoğursam? O da kilo açısından tehlikeli ama... Aslında sabahtan beri internette evde doğal sabun yapımıyla ilgili araştırma yapıyordum, belki de sayende o işe el atarım Evren. Neyse düşüneyim ben biraz daha, bu arada biraz sodyum hidroksitle bir de Gandhi biyografisi alayım bari, eh bir yerden başlamak lazım.. :)

    YanıtlaSil
  7. Sayilmaz mi Pinar'cigim, asil o :)

    Selen,
    bana örgü örmeyi ögret :)
    sabun yapmayi da birlikte öögrenelim.
    sabunla gecmis deneylerim var ama sifirdan üretmisligim yok hic.

    YanıtlaSil
  8. İnsan beyninde sadece başparmak ve işaret parmağını kontrol eden hücrelerin kapladığı alanın boş ve bütün duyu organlarının kapladığı alana eşit olduğunu duymuştum ve aktivitelerimizi ellerimizi aktif bir biçimde (kanal değiştirme ya da klavye değil)kullanmanın bizi depresyondan uzaklaştırdığını da...yine çok güzel bir konuya değindiniz. Ben de hemen sordum kendime rutin işler dışında (ders hazırlamak, öğrenci kağıdı okumak gibi) ellerimi nasıl kullanıyorum diye.İlk aklıma gelenler yemek yapmak, ve ev işi oldu.bunlar da rutin dersek "dün turşu yaptım!" diyebilirim. Bugün de kızımla yılbaşı ağacı süsledim. Bilmem olur mu? Bu projeye bayıldım :)Farkındalığımızı artıran herseye varım. Sevgiler...

    YanıtlaSil
  9. her zaman elleriyle bir şeyler üretenlere çok saygı duyduğumu söylerdim. hatta geçende erkek arkadaşımla bir yapı markette dolanırken, alet çantalarına uzun uzun bakınca, ne o ilgi diye sormuştu. ben de marangoz, ressam, bahçıvan filan gibi örnekler vererek hayranlığımı anlatmıştım. çok seyrek de olsa kolaj çalışmaları yaparım, bazen ayraçlar ve kartlar. resim kursuna gitmeyi isterim hep. boyama kitabı boyarım. seramik dersi almışlığım var 3 ders kadar. uzun oldu ama sayende bunları ne kadar uzun zamandır yapmadığımı farkettim..bana daha yeni şeyler de yapmak istiyorum aslında..ben de bu farkındalıkla elle üretimimi arttırmak ve burada paylaşmk istiyorum ve çok heyecanlandım! :)sevgimle, pelin.

    YanıtlaSil
  10. Sebnem Hanim, merhaba, verdiginiz bilgi inanilmaz :) yine bir sey ögrenen ben oldum :) yazdiklariniz tabii ki sayilir bence :) tesekkürler katiliminiz icin.

    Pelin,
    haydi, buluruz bir seyler :) Ben paket kartonlarindan kitap ayiraclari vb yapiyorum. Bazi paket kartonlari gercekten iyi tasarlanmis oluyor.

    YanıtlaSil
  11. Sevdiğim blogcuların neler sevdiklerine bakarak, taştan taşa sekme misali blogdan bloga atlarken yine gözümü parlatan, "bana" hitap eden bir blog daha buldum. Ne güzel! Ben de varım elimle birşeyler yapmaya. Ben bunu kendi blogumda yeni bir sayfa ile duyurabilirim. En kestirmesi bu geldi bana. Uluslararası Kahveli Portakal Likörü hareketinden sonra bir ikincisi... Kolay gelsin.

    YanıtlaSil
  12. Hande, hosgeldin, tesekkür ederim :)

    YanıtlaSil
  13. en son etaminlerimi kasnaklayip, boyayip asmistim kurdeleler ile duvara. Bir dahaki projemde ben de katilmak isterim.

    YanıtlaSil
  14. Sanem'cigim, sen her daim ellerini calistiranlardansin zaten. Hicbir sey kacirmis degilsin. Benim derdim sizin gibilere yetisebilmek :) Sevinir, mutlu olurum paylastiginda...

    YanıtlaSil
  15. Merhaba..blogdan bloga gezerken bercestenin sayfasında öğrendim bu faydalı projeyi.Ve bayıldım.Ne tesadüf dedim iki gün önce dikkat eksikliğimi dağınıklığımı gidermek için kanaviçe işlemeye başlamıştım.Hatta ilk işlemem bitti pamuk gibi bisey blogumda yayınlayacaktım.Kurdele,boncuk nakışı örgü filan yapıyordum ama dedğişiklik olsun diye kanaviçeyi seçtim.bir de çiçekler yapmayı.Kurdele ile,örerek vb..Henüz çiçeklerimi nerede değerlendireceğimi bilmiyorum ama bulunur herhalde bir kutuda biriktireceğim.ilk yaptığım katlamalı gül oldu.Bugün yazısını hazırlayıp bu güzel hareketten de bahsedip yayınlayacağım.sevgiler...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. A.Bade, merhaba :) Mutluluk duydum, merakla okuyacagim yaptiklarinizi...

      Sil